عضو هیأت علمی گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی بوشهر
چکیده
امپراطوری عثمانی پس از دولتهای بزرگ انگلیس و هلند، سوّمین دولت بزرگ جهانی بود که نمایندگی سیاسی خود را در بندر بوشهر با عنوان «شهبندری» در سال 1871 م/ 1288 ق تأسیس کرد. این امر نشاندهندة اهمیّت فوقالعاده بندر بوشهر و خلیج فارس در مناسبات جهانی و منطقهای در نیمة دوم قرن نوزدهم و در آستانة قرن بیستم میلادی میباشد. عثمانیها به چند دلیل مهم، نمایندگی سیاسی خود را در بوشهر تأسیس کردند، اوّل اینکه بندر بوشهر در کنار خلیج فارس نقش بسیار مهمّی در سیاست و تجارت بینالمللی و ترانزیت کالا به پسکرانههای ایران یعنی هندوستان و شبهجزیرة عربستان دارد . دوم این که انگلیسیها به عنوان یکی از مهمترین رقبای جهانی عثمانی، نفوذ فوقالعادهای بر جنوب ایران، بوشهر و خلیج فارس داشتند. بنابراین حضور عثمانیها در این منطقه علیالقاعده به محدودیت قدرت رقیب دیرینه منجر میشد . ثالثاً احساسات ضد انگلیسی مردم جنوب ایران بهخصوص در بوشهر به قدری فراوان بود که عثمانیهای متّحد آلمان عملاً میتوانستند از این احساسات در جهت شورش مردم علیه انگلیسیها در آستانة جنگ جهانی اوّل استفاده کنند.