عضو هیئت علمی و مدیر گره تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر
چکیده
تا پیش از آغاز سده نوزدهم میلادی ، دول استعماری اروپا هنوز تهاجم جدی خود را به مناطق مهم دنیای اسلام چون عثمانی، هندوستان و قسمتهایی از سرزمین های آفریقائی آغاز نکرده بودند. بنابرین دنیای اسلام هنوز خطر فوق را به درستی درک نکرده بود. اما با آغاز سده نوزدهم استعمار با تمام توان خود بر جهان اسلام یورش آورد و بخشهایی از قلمرو امپراطوری عثمانی. قفقاز و الجزایربه ترتیب تحت سیطره امپراتوری های بریتانیا، روسیه و فرانسه قرار گرفت. این حملات بی امان، متفکران جهان اسلام را متوجه خطر قریب الوقوع سلطه غرب بر سراسر جهان اسلام نمود و متعاقب آن با پا گیری جنبش اتحاد اسلام، ضرورت مبارزه با استعمار کشورهای خارجی قویا" احساس گردید. در این راستا عبدالرحمان کواکبی نیز به مانند سایرمصلحان بزرگ اجتماعی نظیرسید جمال الدین اسدآبادی و شیخ محمد عبده ضمن تلاش برای علت یابی انحطاط وعقب ماندگی جوامع اسلامی،مسلمانان را متوجه قابلیت ها وتوانایی های اسلام برای نیل به پبشرفت و تعالی نموده و آنان را به ستیز با استبداد حکام و استعمار خارجی فراخواند. هدف بنیادی این پژوهش،بررسی نقشی است که عبدالرحمان کواکبی در این راستا بر عهده داشته است.
)