ما به عنوان شیعه و معتقدان به ولایت ائمه(ع) ناگزیر از شناخت آن بزرگواران هستیم تا با درک عملکرد و شیوه رفتار آنها در شرایط متفاوت، نحوه کردار و گفتار خویش را با الگو و سیره آنها منطبق کنیم و با تقید به سنت حسنه آنها بتوانیم از سویی بر صحت عمل خود اطمینان بیاییم و از دیگر سو در نشر گسترش روش معصوم در زندگی اجتماعی خود کوشا باشیم. در این میان ائمه کسانی چون امام علی(ع) و امام حسین(ع) به جهت شرایط زمانی خاص خود برجستگی یافته و معمولاً پیروان آن امامین همامین مشکل چندانی در فهم و شناخت سیره آنها ندارند یا لااقل نکات مبهم و دغدغه انگیز ذهنی در حوادث منسوب به ایشان کمتر مطرح است. اما برخی از ائمه چون امام حسن(ع) که در شرایط دشوار سیاسی و اجتماعی به سر می برد امکان اجرای منویات خود را نیافت و به اضطرار به از دست کشیدن از حکومت وادار گردید. از آن جا که ابعاد مختلف شخصیت آن حضرت در پرده ابهام مستور مانده لذا ضرورت بررسی این مقوله بیش از پیش احساس می گردد. چرایی صلح امام حسن(ع) با کسی چون معاویه که شیعه در عدم صداقت و وفاداری او به اسلام تردیدی ندارد و اینکه اگر آن حضرت توان مقابله با معاویه را نداشت، چرا چون برادرش امام حسین(ع) که در مقابل یزید آن حماسه عظیم را آفرید و به فوز شهادت نایل آمد مبارزه را به شکل قهرآمیز و از سر شهادت طلبی پی نگرفت و نیز ... مقاله ی حاضر درصدد پاسخ به این سؤالات است.
)