استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد
چکیده
هجرت پیامبر به مدینه، ضرورت عقد اتحاد با تمامی قبایل و از جمله یهود را جهت حفظ وحدت و عدم خیانت ضروری می‌نمود. گرایش بسیاری از مردم مدینه به اسلام که همراه با کاهش عزت پیشین قوم یهود، در نزد مردم مدینه بود سبب بهانه‌گیری و مخالفت‌های گسترده آن‌ها با پیامبر شد. تداوم این مخالفت، ضرورت تغییر قبله را موجب گردید. پیروزی پیامبر(ص) در بدر، با حسادت و آغاز درگیری بنی قینقاع با مسلمانان همراه بود. این برخورد با بخشش پیامبر و خروج آن‌ها از مدینه پایان یافت. دومین برخورد پیامبر(ص) با قبیله بنی‌نضیر صورت گرفت. خیانت آشکار بنی‌نضیر در توطئه قتل پیامبر(ص) اگرچه بسیار سنگین بود اما آنان نیز مورد عفو پیامبر(ص) قرار گرفتند. یهود بنی‌نضیر آتش افروزان جنگ احزاب بودند. خیانت بنی‌قریظه در جریان جنگ خندق برای مسلمانان بسیار سخت آمد. آیات 25 و 26 سوره احزاب و اذعان منابع بر کشتن مردان بنی‌قریظه با داوری سعدبن معاذ، به آخرین تلاش‌های یهود مدینه در ضربه زدن به مسلمانان پایان داد. تأملی بر رفتار و ملایمت‌های پیامبر(ص) در برابر توطئه‌های مستمر یهودیان سرانجام به واکنش و برخورد قاطعانه‌ای انجامید که بیشتر نیازمند بازنگری رفتار و پیامدهای عملکرد یهود در مدینه است که سرانجام چنین واکنشی را برای خویش رقم زدند. در این مقاله سعی شده است تا نوع رفتار یهود مدینه با پیامبر(ص) مورد توجه قرار گیرد.
)